Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Sena İlin, osteoporoz (kemik erimesi) hastalığının insan ömrünün uzamasıyla önemli bir sağlık sorunu haline geldiğini aktararak, tedavi yöntemlerini, belirtileri ve dikkat edilmesi gerekenleri anlattı. Kemik erimesinin önlenebilir bir hastalık olduğunu dile getiren Prof. Dr. İlin, yaşlılıkla iskelet sistemi rahatsızlıklarının arttığına dikkat çekerek, “Osteoporoza hipertansiyon, diyabet ve kalp hastalıkları da eşlik edebilir. Osteoporoz tedavi edilmediği durumlarda kemiklerde kırık riskini arttırarak yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir” diye konuştu. “KIRIK OLANA KADAR SESSİZ SEYREDİYOR” Kemik dokusunda ve kalitesinde bozulma olunca erimenin ortaya çıktığını belirten Dr. İlin, “Osteoporoz kemiklerde kırık riskini artırarak hem yaşam kalitesini düşüren hem de ölümle sonuçlanabilen komplikasyonlara yol açabilen ve kırık oluşana kadar sessiz seyreden bir hastalıktır. Kemik kırılganlığında artış her kadının yaşayacağı bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Genelde kadın hastalığı olarak özellikle menopoz sonrası dönemdeki kadınları etkilediği bilinse de aynı zamanda erkekleri de büyük ölçüde olumsuz etkilemektedir” ifadelerini kullandı. HASTALIĞIN BELİRTİLERİ 50 yaş ve üzerindeki kişiler arasında yapılan araştırmaya göre, her üç kadının ve her sekiz erkeğin birinde yaşamları süresince kemik erimesine bağlı kırık geliştiğinin kanıtlandığını söyleyen Uzm. Dr. Sena İlin, hastalığın gelişim sürecinde çoğu zaman belirti vermediğini belirtti. Dr. İlin, “Yaygın kemik ağrıları ve kemiklerde hassasiyet, omurgada kırık, özellikle kemiğin içinin boşalmasına bağlı çökme kırıkları, şiddetli sırt ve bel ağrıları, kamburluk, öne eğik vücut şekli, vücut postüründe bozulma, boy kısalması, küçük bir travma ile el bileğinde, kalçada ve omurga gibi kemiklerde kırık ve hareketlerde kısıtlılık hastalığın belirtileri olarak sayılabilir” dedi. “GÜÇLÜ KEMİK YAPISI OSTEOPOROZ RİSKİNİ AZALTACAKTIR” Kemiklerin çok dinamik bir organ olduğunu söyleyen Uzm. Dr. İlin, normal kemik dokusunda sürekli ve dengeli bir şekilde yapım ve yıkımın söz konusu olduğunu söyledi. Doğumdan ergenliğe kadar şekillenip büyümeye devam eden kemik kütlesinin, ergenlikte doruğa ulaştığını söyleyen Uzm. Dr. İlin, bu dönemde sahip olunabilinecek güçlü kemik yapısı oranına paralel olarak ilerleyen yaşlarda osteoporoz gelişme riskinin azalacağını dile getirdi. Dr. Sena İlin, 30 yaşından sonra her iki cinste de yılda ortalama yüzde 0,2-0,5 oranında kemik yoğunluğu kaybının gerçekleşmeye başladığını aktardı. OSTEOPOROZ RİSK FAKTÖRLERİ Uzm. Dr. İlin, başta menopoz ve eşlik eden ilaç tedavileri, endokrinopati denilen ve bir takım hormonal problemlerle seyreden hastalıklarla ilgili süreçte kemiğin yeterince yenilenememesi ve kemik yoğunluğunun azalması neticesinde osteoporoz ile sonuçlanan tablo ile karşı karşıya kalınabildiğini belirtti. Osteoporozla ilgili risk faktörlerine de değinen Uzm. Dr. İlin şunları kaydetti: “Başlıca risk faktörleri 45 yaşın üzerinde olmak, erken yaşta menopoza girmek, yumurtalıkların herhangi bir nedenle cerrahi olarak çıkarılmasından dolayı cerrahi menopoza girmek olarak sıralanabilir. Erkeklerde erkek cinsiyet hormonu olan testosteron hormonundaki azalmalar da bu hastalığa neden olabilir. Genel olarak alkol ve sigara kullanımı, kalsiyumdan fakir ürünlerle beslenmek ve günümüzün sorunu D vitamini eksikliği de osteoporozu tetikleyen faktörler olarak gösterilebilir. Osteoporoz kısa boylu, minyon yapılı ve zayıf kişilerde daha sık görülmekle birlikte zayıf kişiler kilolu kişilere göre osteoporoz riskini daha fazla taşımaktadır.” OSTEOPOROZU ÖNLEYİCİ ÖNLEMLER Osteoporozun önlenebilen ve destek tedavilerle kemik mimarisi güçlendirilebilen yani tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Sena İlin, özellikle otuzlu yaşlara kadar kalsiyumdan zengin beslenme ve kemik yapısını güçlendirecek spor aktivitelerine yer verilmesi gerektiğini vurguladı. Dr. Sena İlin, “30 yaşından sonra kemik yoğunluğunda azalmalar başlayacağından kuvvetli kemiklere sahip olmak isteyen herkesin günde 1000 miligram elementer kalsiyum alması gerekmektedir. 1 su bardağı süt, 1 adet taze sıkılmış portakal suyu veya beyaz peynir ya da kaşar peynir yaklaşık olarak 300-500mg kalsiyum ihtiva etmektedir. Buradan yola çıkarak normal osteoporotik olmayan, 50 yaş altı kadınlar ile 65 yaş altı erkeklerde günlük 1000 miligram, 50 yaş üstü kadın ile 65 yaş üstü erkeklerde günlük 1500 miligram kalsiyum, kemik yapısını idame ettirebilmek ve korumak için gereklidir. Eğer hastada eşlik eden böbrek taşı öyküsü ve kemik yıkımını artıran hastalık varlığı söz konusu ise doktor gözetiminde ve önerisi ile tedavi planlanmalıdır” diye konuştu.