Sıcak hava balon turlarına katılan yolcu sayısı 2018 yılında geçtiğimiz seneye göre yüzde 63 artarak 537 bin 500 kişiye ulaştı. Balon turları ülke ekonomisine 70 milyon euro katkı sağladı. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü(SHGM) tarafından yetkilendirilen 25 firmanın toplam 239 sıcak hava balonu ile faaliyetlerini sürdürdüğü Kapadokya’da geçtiğimiz yıl toplam 30 bin 514 balon uçuşu gerçekleştirildi. Yılık ortalama uçuş sayısı ile trafik hacmi ve uçulan gün sayısı bakımından dünyanın en büyük sıcak hava balonu merkezlerinden biri olarak gösterilen Kapadokya’da 2018 yılında 230 gün balon uçuşu yapıldı. Geçtiğimiz sene en az uçuş sayısı 14 bin 704 ile Ocak ayında gerçekleştirilirken, Ekim ayında en üst seviyeye ulaşarak 65 bin 623 uçuş düzenlendi.SHGM verilerine göre 2008 yılında 10 tane olan balon işletme sayısı 10 yıllık dönemde yüzde 250 artışla 25 firmaya ulaştı. Balon sayısı ise yüzde 350 oranında artarak 67’den 239’a yükseldi. REVİZE EDİLEN GENELGE İLE UÇUŞ İZİN SAYILARI ARTIRILDI Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü(SHGM), Nevşehir Kapadokya bölgesinde balon operasyonu yapılan bölgelerde uçuş emniyetinin garanti altına alınabilmesi için uyulması gereken usul ve esaslarla ilgili 'Kapadokya Bölgesi Balonla Uçuş Tedbirleri’ adlı genelgeyi yayınladı. Genelgede uygulama esasları şöyle: -Uçuşlar günlük olarak iki periyot halinde yapılacaktır; ilk periyodu gün doğumundan 30 dakika öncesi ile yerel 11.00 saatleri arasında ve aynı anda en fazla 105 balonun uçuşuna izin verilecektir. İkinci periyod ise yerel saat ile 14:00 ile gün batımından 30 dakika sonrasına kadar (Türkiye AIC kurallarına riayet edilmek şartıyla) meteorolojik verilerin olumlu alınması kaydıyla en fazla 65 balonun uçuşuna izin verilecektir. -Eğitim ve özel izinle yapılacak uçuşlar ticari uçuşlara dahil edilmeyecektir. Balon uçuşları sırasında hava bandı aracılığıyla gerçekleştirilen telsiz konuşmalarının kayıt altına alınması sağlanacak ve bu görüşmelerde Genel Müdürlükçe belirlenen usullere aykırı davranan personel ve yöneticilere ilgili mevzuat kapsamında sorumlulukları oranında idari ve yasal yaptırımlar uygulanacaktır. -Bahse konu uçuşları gerçekleştiren tüm balonlarda barometrik altimetreli GPS /uydu veya diğer uygun teknikle çalışan Balon Takip sistemi tüm uçuş boyunca ve inişi müteakip takip eden en az 3 dakika süresince çalışır vaziyette açık tutulacaktır. Balon Takip sistemi çalışır vaziyette olmayan balonlar ile uçuş yapılmayacaktır. -Balon Takip sistemi kayıtları gerçek zamanlı olarak Slot HM ve/veya Genel Müdürlüğün veri tabanına aktarılacaktır. İşletmeler bu kayıtları 2 (iki) yıl süre ile yedekli olarak saklamak zorundadır. - İşletmelerin 425 bin cuft üzerindeki balonlarla operasyon yapabilmesi için bu uçuşlarda görev alması planlanan pilotların: PL (B) CAT (B) kategorisinde en az 750 saat uçuş tecrübesine sahip olması, 425 bin cuft üzerindeki balonlarda en az 10 saat gözlemci pilot olarak görev yapmış olması, Genel Müdürlüğümüz kontrol pilotları tarafından yolcusuz olarak 425 bin cuft üzerindeki balonda yapılacak 1 saatlik kontrol uçuşunda başarılı olması gerekmektedir. Bu Genelgenin yayınlandığı tarihten önce 425 bin cuft üzerindeki balonlarla uçuş tecrübesi olan pilotlar, bu madde kapsamında belirlenen gerekliliklerden muaftır. - Toplam hacmi 450 bin cuft ve üzeri balonlarda, minimum BPL sahibi olan bir pilotun gözlemci olarak yolcu veya pilot kabininde acil durum dışında kumandaya müdahale etmeyecek şekilde görevlendirilmesi sağlanacaktır. Gözlemci pilotun hangi kabinde bulunacağına sorumlu pilot tarafından karar verilir. Gözlemci pilot yolcu sigorta kapsamına dahil edilecek fakat maksimum yolcu sayılarına dahil edilmeyecektir.425 bin cuft olan balonlarda sigorta kapsamında olacak şekilde Balon Yardımcı Mürettebatı (BYM) bulundurulması gereklidir. BYM uçuşlarda pilota seyrüsefer anlamında yardımcı olmak üzere görev alacak ve yolcuların sevk ve idaresi ile acil durumlarda ya da zorunluluk halinde balonu indirebilecek bilgi ve birikime sahip olacaktır. Buna ait gereklilikler işletmelerce el kitaplarında düzenlenir. - Üreticinin belirlediği maksimum kalkış ağırlığı ve diğer kısıtlamalar aşılmamak kaydıyla; 425 bin cuft'lik balonlarda maksimum 20, 450 bin cuft'lik balonlarda maksimum 24, 500 bin cuft'lik balonlarda maksimum 28, 530 bin cuft'lik balonlarda maksimum 28 ve 600 bin cuft'lik balonlarda maksimum 32 yolcu taşınabilecektir. Bu yolcu sayıları en az 50*50 cm ebadında Türkçe ve İngilizce hazırlanmış bir afiş ile yolcuların açıkça görebileceği şekilde sepet üzerine bulundurulacaktır. - İşletmede istihdam edilen yabancı pilotların Türkçe yeterlilikleri kamu kurum ve kuruluşları tarafından tanınan en az A2 düzeyinde Temel Türkçe sertifikası ile belgelendirilecek, aksi halde uluslararası İngilizce dil seviyesi en az A2 düzeyinde olan bir personelin yer ekibinde bulunması sağlanacaktır. Uçuşta Türk yolcu bulunması durumunda buna ilaveten İngilizce dil seviyesi en az A2 düzeyinde bir Türk yardımcı mürettebat personel sepette bulundurulacaktır. Benzer şekilde İngilizce dil yeterliliği olmayan Türk pilotların uçuşlarında, İngilizce dil seviyesi en az A2 düzeyinde olan bir yardımcı mürettebat veya bir personelin yolcular ile iletişime geçmek amacıyla yolcu kabininde bulundurulması da sağlanacaktır. Bu madde kapsamında balonda bulundurulan personel yolcu sigorta kapsamına dahil edilecek, Üreticinin belirlediği maksimum kalkışağırlığı ve diğer kısıtlamalar aşılmamak kaydıyla maksimum yolcu sayılarına dahil edilmeyecektir. - Balonların yerden kontrolü ile görevli olan ekiplerin, SHGM tarafından belirlenen usul ve esaslar ile eğitim gerekliliklerine göre sertifikalandırılması gerekmektedir. Sertifikası olmayan kişilerin yer ekibi olarak görev almalarına izin verilmeyecektir. Yolcuların her biri için, bir nüshası manifestoda bir nüshası yolcuda olmak üzere, uçuş boyunca taşınacak ve sorulduğunda ibraz edilecek bir biniş kartı düzenlenecektir. Yolcu bilgileri Balon Takip sistemi üzerinden Slot Hizmet Merkezine aktarılacaktır. İşletmelerde istihdam edilen yer personelinin çalışma sürelerinin belirlenmesinde, İş Kanunu ilgili hükümlerine uyum aranacak olup, bu hususa denetimler sırasında özen gösterilecektir. SICAK HAVA BALONLARININ DİĞER HAVA ARAÇLARI VE KENDİ ARALARINDA GEÇİŞ ÜSTÜNLÜKLERİ Sıcak Hava Balonları ile Diğer Hava Araçları Arasında Geçiş Üstünlükleri Havadan ağır ve kuvvet kaynağı mevcut bulunan uçaklar, hava gemilerine (zeplin) ve balonlara; Hava gemileri (zeplin), planör ve balonlara; Planörler, balonlara; Kuvvet kaynağı bulunan uçaklar, diğer uçaklara veya cisimleri çektikleri görülen uçaklara yol vermelidirler. SICAK HAVA BALONLARI ARASINDA GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ Yukarıdaki balonlar yer seviyesinde hareket eden balonları takip etmelidir. Bu bağlamda yer seviyesindeki balonun önüne çıkacak maniaları geçmesi için gerekli olan yükseklik, üzerindeki balonlarca sağlanmak zorundadır. Önünde engel olmayan bir balonun yükselmek için üzerinde balon olmadığından emin olması gerekir. Bunun için yer ekibi ve/veya diğer balonlardan bilgi almalıdır. Alçaktaki balonun, yukarıdaki balonlara geçiş üstünlüğü vardır. Ancak bu üstünlüğün kullanılabilmesi için, yukarıdaki balonlara haber verilmesi zorunludur. Yükselmek istediğini bildiren balona, üzerindeki balonlarca yer verilmesi zorunludur. Yukarıdaki bir balonun, altındaki diğer balonlardan seviyede uçmasını veya alçalmasını istemesi, ancak alttakilerin teyidi ile geçerlidir. Bu kapsamda herhangi bir sebeple alçalmaya geçecek balonların altında balon olmadığından emin olmaları gereklidir. Havadaki balonların, henüz kalkmamış olan balonlara geçiş üstünlüğü vardır. Bu genelge 13.06.2018 tarihli genelgenin yerine geçer.Kaynak: DHA