Devletlerarası ziyaretlerin önemini ölçmek için o ziyaretin önceden planlanmış bir ziyaret mi olduğu, yoksa sürpriz şekilde mi gerçekleştiği sorusunun cevabı önemlidir. Sürpriz ziyaretler, kimi zaman daha fazla dikkat kesilmenizi gerektirebilir. Örneğin 5 Haziran’da patlak veren Körfez krizi sırasında İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif’in Ankara’ya yaptığı ziyaret bu kapsamda idi ve mahiyetinin ne olduğu haliyle daha bir merak uyandırmıştı. İran Genelkurmay Başkanı Bakıri’nin Ankara ziyareti ise, davet üzerine önceden planlanmış bir gezi. İRAN İLE SINIRLI NORMALLEŞME İran Genelkurmay Başkanı, Türk muadili Hulusi Akar’ın daveti ile Türkiye’ye geldi. Haliyle, görüşmelerin önemli bir kısmı Genelkurmay karargahında ve askeri konular kapsamında gelişti. Peki neler konuşuldu? Hangi konularda mutabakat sağlandı? Konuştuğumuz askeri kaynaklardan edindiğimiz izlenim, görüşmelerde en fazla üzerinde durulan iki konu, PKK ile mücadelede işbirliği ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin yapıp yapmayacağı muallak hale gelen bağımsızlık referandumu. İSTİHBARAT PAYLAŞIMI ANLAŞMASI Askeri çevrelerden aldığımız ilk değerlendirme, PKK konusunda İran’ın geçmişten günümüze ikircikli bir tutum izlediği görüşü oldu. Bunu bir not edelim. Dolayısıyla bir ziyaretle güven ilişkisinin tesis edilmesini beklemek abes olur. Bununla birlikte son ziyarette Bakıri’nin, yani Tahran’ın, PKK ile mücadele konusunda işbirliği yapmaya daha istekli olduğu belirtiliyor. Zaten İran basınına yaptığı açıklamalarda kendisi, Türkiye ile istihbarat paylaşımı konusunda işbirliği yapıldığını söyledi. Görüşmelerde ortak bir yaklaşımla hareket edilen ikinci konu, Kuzey Irak’ta yapılması muhtemel bağımsızlık referandumu. İki ülkenin görüşlerinin bir birine en yakın olduğu konu bu. Hem Türkiye, hem İran bu referandumun yapılmasını istemiyor. ANKARA İRAN’LA SURİYE’DE ORTAK OPERASYONA KARŞI İran Genelkurmay Başkanı’nın Ankara ziyareti, Başkentte İdlip ve Afrin’e yönelik operasyon beklentilerinin arttığı bir döneme rastladı. Yakın zaman içerisinde Rusya Genelkurmay Başkanı Gerasimov’da Ankara’ya gelecek. Haliyle, akla gelen ilk soru, Astana sürecinde birlikte hareket eden Türkiye, İran ve Rusya birlikte bir operasyon mu yapacak? Sorusu oldu. Bizim askeri çevrelerden aldığımız izlenim ise, Ankara’nın İran’ın bu operasyonda rol almasını istemediği yönünde. Ankara önümüzdeki günlerde somutlaşması beklenen askeri operasyonu sadece Rusya ile işbirliği yaparak yürütmek istiyor. Zaten Ruslarla bir anlaşma sağlanırsa, buna ihtiyaç da olmayacak demektir. Yani İran’ın işin bu kısmına karışması istenmiyor. İran bahsinde, “Masada tamam ama sahada olmaz” görüşü benimsenmiş görünüyor. İran’ın Türkiye ile yakınlaşma arayışını, Körfez’deki gelişmeler ve ABD’deki Trump yönetiminin İran ile ilgili Obama dönemi öncesindeki tutuma geri dönmesi ile irtibatlı şekilde düşünmek daha doğru olur. İran diplomasisinin ‘geleneksel kaygan yapısı’ hesap edildiğinde, Genelkurmay Başkanları ziyaret etti diye toptan bir normalleşme beklemek doğru olmaz. Bu dediğimin çok açık bir izahı var. Türkiye ve İran’ın bölgesel konuların çoğunda çıkarları birbirine ters düşüyor. Zaten şunu biliyoruz. Uluslararası ilişkilerde her daim dostluklar değil, çıkarlar belirleyicidir. Mehmet Acet - Haber7.com Kaynak: HABER7.COM