Rize’de Sır Dolu Kayıp: Bir Aydır Sırra Kadem Bastı Rize’de Sır Dolu Kayıp: Bir Aydır Sırra Kadem Bastı

Çay tarımında organik tarıma geçiş ve zorunlu organik gübre kullanı- mının yılan hikâyesine döndüğünü ve süreçteki belirsizlikler ile açıklamalar arasındaki tutarsızlıkların en çok çay müstahsilini zarar uğrattığını belirten Bekaroğlu, şunları ifade etti: Bilindiği üzere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Nisan 2017 tarihinden itibaren çay üretiminde zorunlu organik gübre kullanımına geçileceğini, kararın uygulanmasının 2018 yılında ve kademeli olarak gerçekleştirileceğini açıklamıştır. Daha 1 yıl bile olmadan, Ocak 2018
tarihinde ise Çay Sektörü Değerlendirme Toplantısı sonrasında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, zorunlu organik gübre kullanımının 3 yıl daha ertelendiğini belirtmiştir.

Zorunlu organik gübreye geçiş konusunda bugüne kadar herhangi bir plan ya da program çıkartılmadığı gibi sağlıklı bir açıklama da yapılmamış; idarenin bu konuda tutarlı politikalarının olduğuna dair herhangi bir işaret de olmamıştır. Tüm bu belirsizlikler başta çay müstahsili olmak üzere çayın tüm paydaşlarını çay üretiminin geleceği konusunda endişelendirmektedir. Zorunlu organik gübreye geçiş konusunda tüm bu belirsizliklerin aydınlatılması için 30 Ocak 2017 tarihinde 7/11476 esas numaralı ve 16 Ekim 2017 tarihinde 7/18387 esas numaralı yazılı soru önergeleri verdim.

Önergelerimde zorunlu organik gübreye geçiş konusunda bir plan ve programın olup olmadığını, fayda maliyet analizinin yapılıp yapılmadığını, gübrenin nasıl tedarik edileceğini ve müstahsilin-üreticinin yaşayacağı olası verim kaybının nasıl karşılanacağını sormuştum.

21 Haziran 2017 tarihinde verilen yanıtta; 2017 yılından itibaren kademeli olarak çay tarım alanlarında organik tarıma geçişin planlandığı, ülkemizde 9 adet firma tarafından 29 adet mikrobiyal gübre üretildiği, çay alanlarında toprak analiz sonuçlarına göre doğru ve yeterli gübre uygulanması halinde ürün kaybının minumum seviyede olduğu, organik tarıma geçen üreticilere yaş çay taban fiyatına ilave prim verilerek organik çay tarımının desteklenmesinin planlandığı belirtilmiştir.

6 Mart 2018 tarihinde verilen yanıtta ise Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi baş- kanlığında ÇAYKUR ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık işbirliği ile 2017 yılındanitibaren kademeli olarak çay tarım alanlarında organik tarıma geçilmesi ve yöreye uygun gübre tipinin belirlenmesine ilişkinorganik gübre denemelerinin başlatıldığı, Trabzon, Rize ve Artvin illerinde toplam 9 ayrı lokasyonda 21 firmaya ait organik gübre denemelerinin kurulduğu, 45 adet çay fabrikasında çay üreticilerine organik gübreye geçiş konusunda eğitimler verildiği, organik çay üretimi için çeşitli alternatif destekleme modelleri yapıldığı ifade edilmiştir.

Aradan geçen 9 aya rağmen aynı tutarsız yanıtlar tekrarlanmış, organik gübreye geçileceğine dair daha önce yapılan açıklamaları adeta yalanlar gibi zorunlu organik gübre kullanımı konusunda yürüyen, planlı ve programlı bir süreç olduğu ima edilmiştir. Oysaki bölgede bu konuda en ufak bir çalışma yapılmamakta, aksine çay müstahsili ve üreticisinin kafası yapılan açıklamalarla daha da karıştırılmıştır. Bununla birlikte, ÇAYKUR’un ısrarına rağmen organik gübreye geçişin 3 yıl ertelenmesinin nedenini kimse anlamamıştır.

Yeteri kadar organik gübre üretimi varsa, ortaya çıkacak üretim kaybı asgari düzeyde olacaksa ve bu kayıp devlet tarafından karşılanacaksa, neden derhal organik gübre kullanımına geçilmemektedir? Bu konu ile ilgili ortada dolaşan söylentiler mide bulandırıcıdır.

Kimyasal gübre lobisinin organik gübreye geçişin 3 yıl ertelenmesinde etkili olduğu, hükümete yakın bir medya grubunun kimyasal gübre pazarına el attığı, söz konusu medya grubunun çalışmaları nedeniyle organik gübreye geçişin ertelendiği iddia edilmektedir. Eğer iddiaların doğruluk payı varsa; Karadeniz 3 yıl daha bazı insanlar ceplerini doldursun diye mi zehirlenmeye devam edecektir? Bu kötü niyetli insanların arasında tarımla ilgili bazı sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin olduğu iddiaları akıl alır gibi değildir.

Çay tarımında organik tarıma geçilmesi için yapılacaklar bellidir. Ciddi bir hazırlık ve uygun organik gübrenin tespit edilmesinden sonra en kısa zamanda organik gübre kullanımına geçilmelidir. Çay müstahsili ve tüm paydaşların, bölgemizin ve halkımızın zarar görmemesi ve mağduriyet yaşamaması için bu konuda yapılan çalışmaların takipçisi olacağız.”

Editör: TE Bilisim