19.11.2020, 15:33

120 YIL ÖNCE DÜNYA NASILDI?

Bayram Ali Kavalcı

Bayram Ali Kavalcı

En hızlı ulaştırma, hatta haberleşme aracı olarak hâlâ at'ı kullanarak 19. yüzyıla başlayan İnsanlık, 20. yüzyıl eşiğinde artık tren, telgraf, telefonu geride bırakmış, uçağın, radyonun, elektriğin eşiğinde asrı kapatmıştı.

Dünyamızın ne derece değiştiğini hatırlamak için, geçmişe doğru herhangi bir zaman diliminin şartlarını tespit etmek yeterlidir. Yeni bir yılın, eşiğindeyiz. 120 yıl öncesine, 1900 yılına dönmeyi seçtim.

Bakınız babalarımızın babaları nasıl bir dünyada hangi şartlarla yaşamışlar: Radyo, TV, faks, uçak, tank ve benzerlerinin tamamen meçhul bulunduğu, bilinmediği bir dünya... Telefon, fotoğraf, tren vardı ve hayli yaygındı. Hatta elektrik ampulü ve röntgen keşfedilmişti. Sinema başlamıştı, tabiatiyle sessizdi. Otomobil denen acayip araç her ülkede merak konusu olarak seyrediliyordu. Telgraf 40 yılını doldurmuştu. Daktilo (yazı makinesi) kullanılıyordu. Modern cerrahi oluşmuştu.

Şehirler hava gazı ile aydınlanıyordu. Elektrikle aydınlanma ancak birkaç ABD ve Avrupa şehrine girmişti. Büyük Avrupa (Londra, Paris) ve Amerika şehirlerinde metro yapılmıştı. İstanbul'da bile 30 yıldan beri kısa bir metro hattı (Tünel) mevcuttu. Maden kömürü ve petrol başlıca enerji kaynakları idi. Hava gazı, kömürden elde ediliyordu. Petrol faktörünün gittikçe ağır bastığı görülüyordu. Ampulü bulan Amerikalı büyük kâşif Edison, sesi kaydetmeyi başarmıştı. Kovan çalan gramofon yapılmıştı. Yelkenli gemi tarihe karışmak üzereydi. Kömürle işleyen demir tekneler denizleri aşıyordu. Denizaltı vardı. Savaşta nasıl kullanılacağı daha denenmemişti. Osmanlı Devleti de İstanbul tersanelerinde yaptığı iki denizaltıyı suya indirmişti. Kaynak tarihçi: Yılmaz Öztuna (Allah rahmet eylesin. Nur içinde yatsın.)

Yazarın Önceki Makalesi
Yasin Paşalı
Yasin Paşalı
Sorun üstüne sorun, ister ona sorun ister buna sorun
30 Eylül 2013
Şener Mengene
Şener Mengene
ATEŞLE OYUN
30 Kasım 2020
Yorumlar (0)
24
kapalı
Günün Anketi Tümü
Çay 'Şekerli' mi, 'Şekersiz' mi İçilmeli?
Çay 'Şekerli' mi, 'Şekersiz' mi İçilmeli?
Namaz Vakti 24 Temmuz 2021
İmsak 03:09
Güneş 04:58
Öğle 12:29
İkindi 16:26
Akşam 19:51
Yatsı 21:32
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Beşiktaş 40 84
2. Galatasaray 40 84
3. Fenerbahçe 40 82
4. Trabzonspor 40 71
5. Sivasspor 40 65
6. Hatayspor 40 61
7. Alanyaspor 40 60
8. Karagümrük 40 60
9. Gaziantep FK 40 58
10. Göztepe 40 51
11. Konyaspor 40 50
12. Başakşehir 40 48
13. Rizespor 40 48
14. Kasımpaşa 40 46
15. Malatyaspor 40 45
16. Antalyaspor 40 44
17. Kayserispor 40 41
18. Erzurumspor 40 40
19. Ankaragücü 40 38
20. Gençlerbirliği 40 38
21. Denizlispor 40 28
Takımlar O P
1. Adana Demirspor 34 70
2. Giresunspor 34 70
3. Samsunspor 34 70
4. İstanbulspor 34 64
5. Altay 34 63
6. Altınordu 34 60
7. Ankara Keçiörengücü 34 58
8. Ümraniye 34 51
9. Tuzlaspor 34 47
10. Bursaspor 34 46
11. Bandırmaspor 34 42
12. Boluspor 34 42
13. Balıkesirspor 34 35
14. Adanaspor 34 34
15. Menemenspor 34 34
16. Akhisar Bld.Spor 34 30
17. Ankaraspor 34 26
18. Eskişehirspor 34 8
Takımlar O P
1. Man City 38 86
2. M. United 38 74
3. Liverpool 38 69
4. Chelsea 38 67
5. Leicester City 38 66
6. West Ham 38 65
7. Tottenham 38 62
8. Arsenal 38 61
9. Leeds United 38 59
10. Everton 38 59
11. Aston Villa 38 55
12. Newcastle 38 45
13. Wolverhampton 38 45
14. Crystal Palace 38 44
15. Southampton 38 43
16. Brighton 38 41
17. Burnley 38 39
18. Fulham 38 28
19. West Bromwich 38 26
20. Sheffield United 38 23
Takımlar O P
1. Atletico Madrid 38 86
2. Real Madrid 38 84
3. Barcelona 38 79
4. Sevilla 38 77
5. Real Sociedad 38 62
6. Real Betis 38 61
7. Villarreal 38 58
8. Celta de Vigo 38 53
9. Granada 38 46
10. Athletic Bilbao 38 46
11. Osasuna 38 44
12. Cádiz 38 44
13. Valencia 38 43
14. Levante 38 41
15. Getafe 38 38
16. Deportivo Alaves 38 38
17. Elche 38 36
18. Huesca 38 34
19. Real Valladolid 38 31
20. Eibar 38 30

Gelişmelerden Haberdar Olun

@