Türkiye dünya çay üretiminde en büyük beş ülke arasında yer alıyor. Yılda 6 milyar TL cironun döndüğü sektör Karadeniz Bölgesi'nin de en büyük geçim kaynakları arasında yer alıyor. Ancak son yıllara kadar geleneksel üretim eğilimlerini değiştirmeyen çay endüstrisi bir anlamda yerinde sayarak dünya ligine çıkma iddiasının gerisinde kaldı. 2005'ten itibaren hız kazanan Ar-Ge teşvikleri ise bu tabloyu tersine çevirmeyi başardı. 5 yıl içinde 38 patent ve faydalı model alarak önemli bir çıkış yakalayan üreticiler dünyada bir ilk olarak gösterilen kafeinsiz çayı da bu süreçte üretmeyi başardı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve TÜBİTAK'ın desteğiyle "kafeinsiz çay" olarak bilinen gece çayının üretimine bu yıl içinde başlanıyor. Konuyla ilgili olarak Rize Ticaret Borsası ve yerel üreticiler de yoğun bir çalışma sergiliyor. Bölgenin önde gelen işadamları gece çayının mevcut tüketimi yüzde 10 civarında artıracağını ifade ediyor.
ÜRÜN GENETİĞİ ÇIKARILDI
İşadamları konuyla ilgili olarak şu bilgiyi veriyor: "Çay tüketicileri artık çay içtikten sonra uyku problemi çekmeyecek. Bu soruna neden olan unsurlar çayın içinden çıkarıldı." Projenin hayata geçmesinde Karadenizli mühendislerin 5 yıllık çalışmasının payı büyük. Çayda kafeini meydana getiren geni tespit eden mühendisler bu genleri ayrı bir alan üzerine kopyalamayı başardı. Böylece, yan etkileri bulunan kafeinin olmadığı ancak çayın ve tüm tat ve kokusunu taşıyan çay üretimi mümkün hale geldi.
HAFTANIN İŞİ
Çay çöpünden organik gübre imal ettiler
Çayda yapılan buluşlar bununla da sınırlı değil. Tüketimin fazla oluşu, çay kazanı sektörünün de yenilikçi yatırımlarını artırmış durumda. Son teknolojiler sayesinde, dijital kontrollü ve zaman ayarlı çay kazanı üretimi hızla yayılıyor. Yeni nesil çay kazanları enerjide yüzde 60'a varan tasarruf sağlıyor. Bir başka Karadenizli firma ise sürdürdüğü Ar-Ge çalışmaları sonucunda ve çay çöpünden organik gübre üretmeyi başardı. Çayın üretimi esnasında meydana gelen atık çöpten üretilen organik gübreyle çoğu tarım ürününde yüzde 50'ye varan verim artışı sağlanıyor. Ar-Ge çalışmaları sonucunda üretilen organik gübre Avrupa Birliği (AB) standartlarını da kapsıyor. Projeyi hayata geçiren firma yetkilileri, bu sayede Türkiye'nin gübre ithalatına harcadığı maliyetin ciddi oranda aşağı çekilebileceğini belirtiyor.
Editör: TE Bilisim
